In de collectie van Hollands Bouwen zijn dakpanmonsters aanwezig van de ooit zo bekende dakpannenfabriek “De Valk” te Echt. Deze dakpanmonstercollectie geven ons een mooie doorkijk naar het assortiment van begin 1900, toen de fabriek de productie enigszins op gang kreeg en haar assortiment bekend maakte aan de sector.
Miniaturen
Vertegenwoordigers van de fabriek gingen met deze monsters naar Architecten en toeleveranciers, om deze partijen een overzicht te bieden van de te verkrijgen modellen en de kleuren. Uiteraard in de hoop dat bij een volgens bouwproject de keuze zou vallen op hun product. Er is veel tijd besteed aan een zorgvuldige eerste indruk. Een fraai vervaardigde kist met sluiting waarin in de miniatuur dakpannen zijn gesorteerd op model en op afwerking. Wat opmerkelijk is dat het assortiment destijds rijker en verfijnder was dan vandaag de dag. Een verscheidenheid aan kleuren en afwerkingen.
Assortiment
Het assortiment bestond uit:
- Een verbeterde Hollandse pan met overdekkende mantel, ook genoemd Verbeterde Romeinse Pan of Opnieuw verbeterde Hollandse pan.
- Romaanse Pannen met dubbele kop- en zijsluiting;
- Kleine Romeinse Pannen met dubbele kop- en zijsluiting;
- Tuiles du Nord met platte mantel (3 kop- en 2 zijsluiting);
- Verbeterde Tuiles du Nord met ronde mantel (2 kop- en 2 zijsluiting);
- Muldenpannen met 3 kopsluitingen;
- Muldenpannen met 2 kopsluitingen.
En bijzondere hulpstukken:
Lijst of gevelpannen, Dubbele Welpannen, Ballonvorsten Romaanse Pannen, Onderpannen, Bovenpannen, Chaperonpannen, Scherpe Knikpannen inwendig, Flauwe Knikpannen inwendig, Omlopende vorsten scherp inwendig en omlopende vorsten, flauw inwendig.
De kleuren:
De tinten van de fabriek hadden de volgende kleurrijke benamingen:
De kleiverwerkingsindustie in Limburg heeft veel hoogtijdagen gekend. Onderstaand artikel gaat over de rijke geschiedenis van steenfabriek De Valk te Echt en is geschreven door auteur H.J.H. Vergoossen die jarenlang in de fabriek gewerkt heeft. Dit artikel is in 1989 in het blad Grondboor en Hamer gepubliceerd.
- Mat lichtgroen nr 420;
- Mat blauwgroen nr. 418;
- Genuanceerd mat lichtblauw nr 330;
- Geglazuurd kastanjebruin, nr onbekend;
- Glanzend zwart, nr 161;
- Mat lichtbruin, nr 241;
- Genuanceerd matblauw nr 336;
- Mat bruin, nr. 246;
- Mat Violet, nr 601;
- Ruberfalco, keramisch rood;
- Glanzend kastanjebruin, nr. 273;
- Grijs, gesmoord;
- Glanzend bruingroen, nr 422;
- Rood, gevlamd;
- Mat donkerblauw, nr onbekend;
- Mat blauwgrijs, nr onbekend;
- Glanzend blauw, nr 344.
De kleiverwerkingsindustie in Limburg heeft veel hoogtijdagen gekend. Onderstaand artikel gaat over de rijke geschiedenis van steenfabriek De Valk te Echt en is geschreven door auteur H.J.H. Vergoossen die jarenlang in de fabriek gewerkt heeft. Dit artikel is in 1989 in het blad Grondboor en Hamer gepubliceerd.
Kleiverwerking in de Echter-Steenfabriek
Midden-Limburg is rijk aan “zware klei” en grind waarvan reeds in het verre verleden gebruik werd gemaakt. In het midden van de vorige eeuw telde alleen Echt al ongeveer 13 pannenbakkerijen. De oorzaak lag hierin dat de klei in deze omgeving voldoende ijzerhoudend was om zonder toevoeging van andere kleisoorten of vreemde bijmengingen een rood-bakkend eindproduct te verkrijgen. Dat gold zowel voor de pannen- als voor de stenenbakkerijen.
Op andere plaatsen, zoals in Tegelen en omstreken, was dat niet het geval en moest men andere kleisoorten toevoegen. Vanaf 1940 wordt daar zelfs klei uit Echt toegevoegd, de klei uit de Breull. De kleiwarenindustrie heeft dan ook in deze contreien een grote rol gespeeld en nu nog zijn de Echter stenen en pannen in het gehele land en daarbuiten bekend.
Ook Susteren had zijn fabrieken die na de Tweede Wereldoorlog stilgelegd zijn. In Wessem en Thorn zijn nog fabrieken in bedrijf. Echt was vanoudsher het centrum van de kleiwarenindustrie in Midden-Limburg.
In 1890 werd de dakpannenfabriek “De Valk” gestart. Het zou de grootste dakpannenfabriek worden van Nederland en zelfs van Europa. De pannenfabriek Cuypers te Echt, gestart in 1875, produceerde tot de jaren 90 nog pannen.
In 1906 vond de bouw en in bedrijf stelling plaats van de Echter Steenfabriek die nog steeds volop in bedrijf is. Hier heeft de auteur de heer H.J.H. Vergossen, vele jaren gewerkt, zelfs nog in de “primitieve jaren” voorafgaande aan de huidige moderne productielijnen. Hij kan dus uit eigen ervaring vertellen over de verwerking van de klei tot bakstenen in die periode.