De charme van boerderijen
Afgelopen decennia is het landelijk wonen in een historische boerderij enorm toegenomen.
Het authentieke karakter, de sfeer, het open landschap, en het gevoel van vrijheid is voor veel mensen de reden om een oude boerderij te kopen.
Wat opvalt is dat vooral de boerderijen van voor 1940 erg in de belangstelling staan. Hoe komt dit? Vanwaar de bewondering?
Waardering voor landelijke bouwkunst
Waardering voor de landelijke bouwkunst van
voor de oorlog is niet nieuw. Al in 1935 ging men op zoek naar het geheim van deze vorm van bouwkunst. Door de moderne opvattingen en (bedrijfsmatige) agrarische ontwikkelingen destijds kon men zien dat het platteland langzaam aan het veranderen was. Minder mooi! En het einde van die verandering was nog niet in zicht. Men zag ook dat de oorspronkelijke schoonheid niet voldoende werd vervangen door nieuwe schoonheid. Veel bijzondere boerderijen werden gesloopt omdat herbouw nou eenmaal goedkoper was.
Daarmee verdwenen niet alleen de bouwwerken maar ook de bouwtradities en een stuk vakmanschap.
Kennis van het ambacht
De kennis van de regionale ‘boeren’ aannemers, is een lange tijd niet op de juiste waarde geschat. Ook in 1935 zag men dat vaklieden die werkten aan boerderijen exact wisten hoe men het eenvoudige karakter kon behouden. De eigenheid, de vormgeving, de bewerkingen en het gebruik van tradities, zat besloten in het ambacht. En men leerde dit van vader op zoon. Gebruikte een boerenaannemer vernieuwingen, dan deed hij dat altijd voorzichtig en op een terughoudende wijze. Rekening houdend met bepaalde grenzen, op zo’n manier dat het geheel altijd bij de omgeving aansloot.
De tendens van de nieuwe tijd, na 1935, was dat de oude beproefde bouwtradities werden los gelaten en men brak met de eenvoud. De moderne boerderij was opvallend, doelmatig sterk individualistisch en niet functioneel opgesierd. De boerderij kreeg daardoor steeds meer karaktereigenschappen van een stadswoning.
Boerderijen zijn beeldbepalend
Historische boerenerven nemen nog altijd een belangrijke plaats in. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar de opbouw en de beleving van een landschap. De vorm van een boerenerf en de diversiteit van de bijgebouwen vertellen een heel verhaal over de functies en het historisch gebruik. Mede door deze karakteristieken zijn historische boerderijen beeldbepalend en kleuren ze het landschap.
Boerderij is een stuk gereedschap
Een boerderij werd altijd gezien als een stuk gereedschap. Ondergeschikt aan de agrarische doorontwikkeling. Bij historische boerderijen zie je het gebruik van paard en wagen vaak nog terug in de plek en formaat van de bijgebouwen. In de periode van de mechanisatie
veranderden de boerenerven sterk. Bijgebouwen werden steeds groter qua volume en namen een andere plek op het erf in. Bij veel transformaties is nu juist de ontwikkeling om deze – tegenwoordig ongewenste – gebouwen weer weg te halen en het erf weer terug te brengen naar de indeling en verhoudingen uit de paard en wagen periode.
Het authentieke karakter, de sfeer, het open landschap, en het gevoel van vrijheid is voor veel mensen de reden om een oude boerderij te kopen
Koesteren van boerderijen
Veel eigenaren koesteren de schoonheid van hun historische boerderij en letten goed op het behoud van de kenmerkende eenvoudige karaktereigenschappen. Ze weten dat elke modernisering bij een verbouwing of restauratie een conflict kan oproepen met het karakter. Een conflict dat direct van negatieve invloed kan zijn op de totale beleving van erf en het omringende het totale landschap.
De kracht van de eenvoud
Bij het instandhouden van historische boerderijen is behoud van het karakter een belangrijk element. Boerderijen met een hoge aantrekkingskracht en belevingswaarde bezitten vaak nog die kracht van de eenvoud. In de materialen, hiërarchie van de volumes en de ondersteunende (landschappelijke) elementen zoals singels, boomgaard, of moestuinen.
Verder heeft een historische boerderij interessante bijgebouwen nodig die een samenspel vormen met het hoofdvolume. Dat laat de kleinschaligheid van het agrarische bedrijf van de vorige eeuw goed zien. Deze bouwwerken kunnen variëren van een kapschuur, werktuigenberging, veestallen en hooibergen tot aan kippenhokken. Laat je bij transformaties altijd ondersteunen door een goede adviseur met kennis en ervaring van historische boerderijen en erven.
Want zeg nou zelf; Een herbestemming met respect voor historie maakt de aantrekkingskracht van een historische boerderij toch onweerstaanbaar?!